สาระดนตรี

      1. คุณภาพด้านการแสดง           คุณภาพของการแสดงเป็นสิ่งที่สำคัญมาก  ในการผลิตผลงานด้านศิลปะการแสดงออกสู่สายตาประชาชน  นอกจากประชาชนจะติชม วิพากษ์  วิจารณ์  ผลงานแล้ว ผู้สร้าง ผู้ร่วมงานและผู้ชมควรมีส่วนร่วมในการประเมินผลงานเพื่อเป้นการตรวจสอบความถูกต้อง  ชัดเจน   ในด้านเนื้อหาสาระด้วย        การประเมินคุณภาพของการแสดง เป็นการประเมินสิ่งที่สะท้อนความคิดในเรื่องต่างๆของผู้นำเสนอผลงานการแสดง  เพื่อเป็นการตัดสินว่าคุณภาพของการแสดงมีมาตรฐานในระดับใด สมควรแก่การยกย่องหรือไม่       หลักเกณฑ์ที่ควรนำมาใช้ในการประเมินคุณภาพของการแสดง ประกอบด้วย       1. การนำเสนอการแสดงต้องชัดเจนในเรื่องประเภท  กล่าวคือ ชนิดของการแสดงเป็นแนวอนุรักษ์ หรือสร้างสรรค์      2.นักแสดงมีเอกลักษณ์ในการเคลื่อนไหวร่างกาย  มีการจัดระเบียบของร่างกาย จัดกระบวนท่าทาง  ถูกต้องตามแบบแผนของการแสดงชุดที่นำเสนอมากน้อยเพียงใด      3. ลักษณะการแสดงมีความง...

    การวิจารณ์   เป็นเรื่องของการใช้ภาษาในการสื่อสารถึงความคิด  วิเคราะห์  วิพากษ์  วิจารณ์  ต่อสิ่งที่ได้ดู ได้ฟัง  เป็นการเปิดโอกาสให้ผู้ชมการแสดงได้แสดงความคิดเห็นต่อการแสดงที่ได้ชม  ซึ่งผู้วิจารณ์ควรมีหลักเกณฑ์ในการวิจารณ์การแสดงอย่างเป็นระบบ  สามารถแยกแยะและประเมินคุณค่าตามชนิดและประเภทของการแสดงด้วยความเป็นธรรม  รู้จักวิพากษ์  วิจารณ์อย่างสร้างสรรค์ เพื่อให้ผู้สร้างงานสามารถผลิตผลงานการแสดงใหม่ๆ  ออกมาได้อย่างมีคุณภาพ  และเกิดแนวคิดที่จะปรับปรุงพัฒนา   สร้างสรรค์งานที่มีคุณค่าได้มาตรฐาน     1. คุณสมบัติของผู้วิจารณ์         ผู้วิจารณ์งานศิลปะที่ดีจะต้องเป็นผู้มีความศรัทธา มีความรักในศิลปะแขนงนี้  มีความเข้าใจ มีความซาบซึ้ง เข้าถึงศิลปะอย่างแท้จริง สามารถสื่อสารด้วยการใช้ถ้อยคำที่คมคาย  สามารถเปรียบเทียบ  วิเคราะห์  วิจารณ์  นำเสนอข้อดีและข้อเสียของการแสดงอย่างเป็นธรรม  ปราศจากอคติใดๆ ทั้งสิ้น  โดยผู้วิจารณ์ควรมีคุณสมบัติ ดังต่อไปนี้ ...

      การชมการแสดงนาฏศิลป์ และละครให้ออกรส เพื่อให้เกิดความซาบซึ้งหรือที่เรียกว่า  ดูเป็น  นั้น ผู้ชมจะต้องมีความรู้และเข้าใจวิชาการละครเป็นอย่างดี  ดูแล้วจะเกิดสติปัญญา  รู้จักที่จะหาแง่มุม   วิพากษ์  วิจารณ์  การแสดงนาฏศิลป์และละครได้อย่างสร้างสรรค์ปราศจากอคติใดๆ  ทั้งสิ้น    ผู้ชมการแสดงย่อมมีเป้าหมายที่แตกต่างกัน  เพราะบางคนไปชมการแสดงเพื่อผ่อนคลายความเครียด  บางคนไปชมการแสดงเพราะต้องการศึกาาหาความรู้ การแสดงจึงให้ทั้งความบันเทิงกระตุ้นความคิดให้เกิดการศึกษาเรียนรู้  และสร้างความฝันที่คนดูปราถนา  เพื่อให้บรรลุเป้าหมาย ดังกล่าว ผู้ชมจึงควรมีหลักในการชมละคร  ดังต่อไปนี้      1. ศึกษาหาความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับรูปแบบ  ประเภท  และชนิดของการแสดงที่ชม      2. ศึกษาเอกสารและข้อมูลต่างๆ ที่เกี่ยวกับการแสดง ตลอดจนสถานภาพของผู้มาชม     3. มีความสามารถในการรับสาร คือ เป็นผู้ชมที่ดูเป็น ฟังเป็น  สามารถวิเคราะห์ วิจารณ์เรื่องที่ชมได้อย่างสร้างสรรค์...

         กระบวนการสืบทอดในสมัยโบราณ  เป็นการถ่ายทอดจากครูตัวต่อตัว  โดยวิธีการจำ  ไม่มีการบันทึกไว้เป็นลายลักษณ์อักษร  องค์ความรู้ทั้งหมดจะอยู่ในครู  ศิษย์ที่จะได้รับการถ่ายทอดวิชานาฏศิลป์ไทยจะต้องปฏิบัติรับใช้ครู  จนครูเห็นเห็นว่าศิษย์ผู้นี้มีความกตัญญู มีศรัทธาแน่วแน่ที่จะรับการถ่ายทอดวิชาจริงๆ  ครูจึงถ่ายทอดวิชาให้  สำหรับปรมาจารย์ที่มีบทบาทในการสร้างสรรค์และสืบทอดนาฏศิลป์ไทยมีอยู่หลายท่านด้วยกัน  ดังจะยกมาเป็นตัวอย่าง ดังนี้       1. ท่านผู้หญิงแผ้ว   สนิทวงศ์เสนี       ท่านผู้หญิงแผ้ว  สนิทวงศ์เสนี  ศิลปินแห่งชาติ สาขานาฏศิลป์ พ.ศ.2528 เกิดเมื่อวันที่ 25 ธันวาคม พ.ศ.2446  เป็นธิดาของนายเฮง  และนางสุทธิ  สุทธิสมบูรณ์  เป็นชาวจังหวัดฉะเชิงเทรา ฝึกหัดนาฏศิลป์ตั้งแต่อายุ 8 ขวบ ในวังสวนกุหลาบ     ผลงานด้านการแสดง  ท่านแสดงเป็นตัวอิเหนา  นางดรสา  พระพิราพ  นางเมขลา  ไชยเชษฐ์  พระไวย   ไกรทอง  ...