โหวด

-
   โหวดเป็นเครื่องดนตรีพื้นบ้านอีสานที่เป็นสัญลักษณ์ของจังหวัดร้อยเอ็ด  จัดอยู่ในประเภทเครื่องเป่าที่ไม่มีลิ้น  ลักษณะเป็นกระบอกไม้ไผ่นำมามัดเรียงกันเป็นแพเดียวกัน  รอบแกนเป็นวงกลม  เสียงมีความแตกต่างกันตามความสั้นยาวของกระบอกไม้  กล่าวคือถ้ากระบอกไม้สั้นเสียงจะสูง  กระบอกไม้ยาวเสียงจะต่ำ  ในอดีตใช้แกว่งเล่นเหมือนสะนูเพื่อฟังเสียง   ถือเป็นการละเล่นอย่างหนึ่งของชาวอีสานดั้งเดิม  การแกว่งไม่จำเป็นต้องเทียบเสียงให้ได้ตามระบบเสียง   การแกว่งโหวด  นิยมเรียกว่า  แงวโหวด
         มีการนำโหวดมาปรับปรุงขึ้นเป็นเครื่องดนตรีบรรเลงอย่างจริงจังโดยชาวอำเภอหนองพอก  จังหวัดร้อยเอ็ด  ได้นำโหวดมาบรรเลงประสมวงกับพิณและแคนกับเครื่องประกอบจังหวะ  เรียกว่า วงโหวดเสียงทอง  นำออกแสดงต่อสาธารณชนแถบภาคอีสานช่วงแรกๆ ราวปี  พ.ศ.2516 โดยนายทรงศักดิ์  ประทุมศิลป์   ต่อมาจึงมีการนำไปประสมวงโปงลาง  โดยพัฒนาให้มีลูก 12 - 13 ลูก  เพื่อให้มีระดับเสียง 12 - 13 เสียงเท่ากับลูกของโปงลาง  คือ มีระดับเสียง  มี , ซอล , ลา ,โด , เร , มี , ซอล , ลา , โด , เร ,มี , ซอล , ลา   โดยบันไดเสียงเสียงจะเป็นแบบเพนทาทอนิกส์ (Pentatonic  Scale)





ที่มา :  - คู่มือศึกษาดนตรีพื้นบ้านอีสาน   โรงเรียนพลาญชัยพิทยาคม  อำเภอเมือง  จังหวัดร้อยเอ็ด                      (ปัจจุบันเปลี่ยนชื่อเป็น โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษาพัฒนาการ ร้อยเอ็ด) 


ความคิดเห็น

แสดงความคิดเห็น

โพสต์ยอดนิยมจากบล็อกนี้

บุคคลสำคัญในวงการนาฏศิลป์

-
รูปภาพ
         กระบวนการสืบทอดในสมัยโบราณ  เป็นการถ่ายทอดจากครูตัวต่อตัว  โดยวิธีการจำ  ไม่มีการบันทึกไว้เป็นลายลักษณ์อักษร  องค์ความรู้ทั้งหมดจะอยู่ในครู  ศิษย์ที่จะได้รับการถ่ายทอดวิชานาฏศิลป์ไทยจะต้องปฏิบัติรับใช้ครู  จนครูเห็นเห็นว่าศิษย์ผู้นี้มีความกตัญญู มีศรัทธาแน่วแน่ที่จะรับการถ่ายทอดวิชาจริงๆ  ครูจึงถ่ายทอดวิชาให้  สำหรับปรมาจารย์ที่มีบทบาทในการสร้างสรรค์และสืบทอดนาฏศิลป์ไทยมีอยู่หลายท่านด้วยกัน  ดังจะยกมาเป็นตัวอย่าง ดังนี้       1. ท่านผู้หญิงแผ้ว   สนิทวงศ์เสนี       ท่านผู้หญิงแผ้ว  สนิทวงศ์เสนี  ศิลปินแห่งชาติ สาขานาฏศิลป์ พ.ศ.2528 เกิดเมื่อวันที่ 25 ธันวาคม พ.ศ.2446  เป็นธิดาของนายเฮง  และนางสุทธิ  สุทธิสมบูรณ์  เป็นชาวจังหวัดฉะเชิงเทรา ฝึกหัดนาฏศิลป์ตั้งแต่อายุ 8 ขวบ ในวังสวนกุหลาบ     ผลงานด้านการแสดง  ท่านแสดงเป็นตัวอิเหนา  นางดรสา  พระพิราพ  นางเมขลา  ไชยเชษฐ์  พระไวย   ไกรทอง  ...
อ่านเพิ่มเติม

การอนุรักษ์นาฏศิลป์ไทย

-
           นาฏศิลป์ไทยมีประวัติความเป็นมาอันยาวนานและได้พัฬนาปรับปรุงจนเป็นรูปแบบที่เห็นในปัจจุบัน การที่ศิลปะแขนงต่างๆคงอยู่จนถึงปัจจุบัน จะต้องมีการอนุรักษ์และสืบทอดจากรุ่นสู่รุ่นมิให้สูญหาย ซึ่งการอนุรักษ์นาฏศิลป์ไทยมีหลายวิธีด้วยกัน  ได้แก่             1.รู้จักและเห็นคุณค่า        รู้จักและเห็นคุณค่าของนาฏศิลป์ไทยที่มีเอกลักษณ์ของความเป็นไทย  ที่ใช้อากัปกิริยาจากท่าทางธรรมชาติประดิษฐ์เป็นท่านาฏศิลป์ มีความประณีตงดงาม มีทั้งที่เป็นแบบแผนและถ่ายทอดความเป็นวัฒนธรรม ประเพณีประจำท้องถิ่นที่ไม่มีชาติใดเหมือน ซึ่งนักเรียนจะต้องศึกษาหาความรู้ และสร้างแรงจูงใจให้เห็นถึงความสำคัญของนาฏศิลป์  เช่น  พระราชกรณียกิจของสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ  พระบรมราชชนณีพันปีหลวง  ถึงการอนุรักษ์และส่งเสริมการแสดงโขน และรู้จักสร้างสรรค์ผลงานโดยนำกลุ่มสาระการเรียนรู้อื่นมาบูรณาการได้อย่างเหมาะสม     เช่น การนำบทกลอนต่างๆ ในวรรณคดีไทย มาประดิษฐ์เป็นท่ารำประกอบการแสดงนาฏศิลป...
อ่านเพิ่มเติม

เครื่องหมาย และสัญลักษณ์ในดนตรีสากล

-
รูปภาพ
 เครื่องหมาย และสัญลักษณ์ทางดนตรีสากลที่ประดิษฐ์ขึ้น  เพื่อใช้ในการบันทึกบทเพลงต่างๆมิให้สูญหาย และเป็นที่ยอมรับกันในระดับสากล มีดังนี้       1.  บรรทัด 5 เส้น  (Staff)             บรรทัด 5 เส้น เป็นสัญลักษณ์ทางดนตรีที่ผู้เรียนดนตรีสากลควรทราบต่อจากตัวโน้ตและตัวหยุด  เป็นสิ่งที่แสดงว่าตัวโน้ตที่บันทึกลงในบรรทัด  5 เส้นนี้มีระดับใด เสียงสูง  หรือต่ำ กว่าตัวโน้ตตัวอื่นๆ  หรือไม่        ลักษณะของบรรทัด 5 เส้น หรือเส้นบันทึกโน้ต เป็นเส้นตรงแนวนอน  5 เส้น ที่ขนานกันและมีระยะห่างเท่าๆกัน ใช้สำหรับบันทึกตัวโน้ตและตัวหยุด       วิธีการนับเส้นและช่อง จะนับจากเส้นข้างล่างขึ้นไปหาเส้นข้างบน ดังนี้         นอกจากบรรทัด 5 เส้น ซึ่งใช้เป็นหลักในการบันทึกตัวโน้ต  และตัวหยุดแล้ว  ยังมีเส้นที่ใช้ขีดใต้ บรรทัด 5 เส้น หรือ เหนือบรรทัด 5 เส้น เป็นเส้นสั้นๆ ที่ใช้ขีดเฉพาะตัวโน้ตที่มีระดับเสียงต่ำกว่า หรือมีระดับเสียงสูงกว่าเส้นที่ปรากฏในบรรทั...
อ่านเพิ่มเติม