ภาษาท่ารำ

           ภาษาท่ารำ  เป็นภาษาทางนาฏสิลป์ที่สื่อความหมายแทนคำพูด  เพื่อสื่อความหมายระหว่างผู้แสดงกับผู้ชมการแสดง  ภาษาท่าที่ใช้ในการแสดงนาฏศิลป์ไทย มี 2 แบบ ได้แก่ ภาษาท่าที่มาจากธรรมชาติและภาษาท่าที่มาจากการประดิษฐ์
         1.ภาษาท่าที่มาจากธรรมชาติ
          ภาษาท่าที่มาจากธรรมชาติ คือท่าทางที่เป็นธรรมชาติขอวมนุษย์  สัตว์  สิ่งของ  แต่มีการนำมาปรับปรุงท่าทางให้มีความงดงาม  อ่อนช้อยมากยิ่งขึ้น  ตัวอย่างท่ารำที่เป็นภาษาท่าที่มาจากธรรมชาติ เช่น
          ท่ายิ้ม  ใช้มือซ้ายจีบ  ยกมือขึ้นจีบที่ระดับปาก  หักข้อมอเข้าหาใบหน้า  ให้ปลายนิ้วชี้และนิ้วหัวแม่มืออยู่ตรงระดับปาก  ใช้สื่อความหมาย แสดงความพอใจ ชื่นชม  ยินดี

                  ท่าดมหรือหอม    ใช้มือขวาจีบ และหักข้อมือที่จีบเข้าหาใบหน้า  ให้ปลายนิ้วชี้และนิ้วหัวแม่มืออยู่ตรงระดับจมูก   ใช้สื่อความหมาย การดมของหอม เช่น ดมดอกไม้

               ท่าเสียใจ  ให้ฝ่ามือทั้งสองคว่ำมือฝ่ามือเรียงกัน  ไขว้มือข้างขวาทับข้างซ้าย ว่างฝ่ามือลงบริเวณเอวระดับหน้าท้อง  สะดุ้งลำตัวขึ้น ลง เล็กน้อย พร้อมกับก้มหน้าหลบตาสายตาลงพื้น    ใช้สื่อความหมาย แสดงความเศร้าโศรก  เสียใจ

           ท่าเขินอาย   ใช้ฝ่ามือแตะที่แก้มข้างซ้ายเอียงศีรษะข้างซ้ายลงพร้อมกับเอียงแก้มลง  ใช้สื่อความหมาย แสดงความรู้สึกอาย  ขวยเขิน

  

            ท่ากลัว   ใช้ฝ่ามือทั้งสองแบนิ้วมือเรียงประกบกันระดับอก  พลิกฝ่ามือให้ไขว้กันเป็นรูปสัญลักษณ์บวก และกดเฉพาะนิ้วกลางของทั้งสองมือลง สั่นมือเล็กน้อย   ใช้อสื่อความหมาย แสดงความหวาดกลัว  เกรงกลัว

                 2.ภาษาท่าที่มาจากการประดิษฐ์

                 ภาษาท่าทางที่มาจากการประดิษฐ์   เกิดจากการประดิษฐ์ตามจินนาการ  และการประดิษฐ์จะใช้ท่ารำจากแม่บทใหญ่  เพื่อใช้ในการแสดงให้เกิดความสวยงาม  ตัวอย่างท่ารำแม่บทใหญ่ที่นำมาใช้สื่อความหมายท่ารำต่างๆ เช่น

                  ท่าพรหมสี่หน้า  จีบมือทั้งสองข้างคว่ำลง  งอแขน สอดจีบหงายมือขึ้น  ตั้งวงบัวบานเสมอศีรษะ  ใช้สื่อความหมาย ความยิ่งใหญ่ ความเจริญรุ่งเรือง

                     ท่าสอดสร้อยมาลา   มือขวาตั้งวงบน  มือซ้ายจีบระดับหน้าท้องเอียงซ้าย  เคลื่อนมือจีบยกขึ้นปล่อยจีบหงายข้างตัว  มือที่ตั้งวงมาจีบคว่ำระดับชายพก  พลิกมือทั้งสองขึ้น  เป็นมือซ้ายตั้งวงบน  มือขวาจีบหงายที่ชายพก เอียงขวา    ใช้สื่อความหมาย  การเคลื่อนตัวด้วยความงดงาม  ใช้ในการเชื่อมท่ารำใช้เริ่มต้นการแสดงตามทำนองเพลงก่อนมีบทร้อง  เป็นท่ารำที่ใช้ในการรำวงมาตรฐาน  เพลงงามแสงเดือน  ความหมายของท่ารำ หมายถึง การร้อยดอกไม้

               ท่าเฉิดฉิน  มือซ้ายจีบระดับปาก  มือขวาตั้งวงระดับเดียวกัน  เอียงซ้าย  ม้วนมือจีบซ้ายออกตั้งวงระดับปาก  มือขวาพลิกเป็นบัวบาน  อยู่ที่ระดับศีรษะ   ใช้สื่อความหมาย  ความงดงาม

                 ท่ากวางเดินดง   มือทั้งสองใช้นิ้วชี้และนิ้วกลางเหยียดตึง  เก็บนิ้วที่เหลือลง  ชูเพียง 2 นิ้วทั้งสองมือ  เรียกจีบมือกวาง  เดินตามจังหวะเพลง ก้าวเท้าขวามือซ้ายอยู่หน้า  ก้าวเท้าซ้าย มือขวาอยู่หน้า     ใช้สื่อความหมาย การเดินเยื้องกรายด้วยความงดงาม

                 ท่าแขกเต้า     จีบปรกข้างมือขวา  มือซ้ายจีบหงาย  ต่อศอกขวา  พร้อมทั้งยกเท้าซ้าย  เอียงซ้าย   ใช้สื่อความหมาย  ความสวยงาม  ความสนุกสนาน